ພະທາດຫລວງ

        ພະທາດຫຼວງວຽງຈັນ ປະກາຍສີທອງຄຳອັນຮຸ່ງເຮືອງ ຕັ້ງຢູ່ຢ່າງໂດດເດັ່ນທີ່ເຂດບ້ານທາດຫຼວງ ເມືອງໄຊເສດຖາ ເປັນປູຊະນິຍະສະຖານບູຮານອັນເປັນສັນຍາລັກຂອງປະເທດລາວ, ເປັນພະທາດໂລກະຈຸນມະນີ ທີ່ບັນຈຸພະສາລິຣິກະທາດຂອງ ພະພຸດທະເຈົ້າ ແລະ ເປັນສູນລວມແຫ່ງຈິດວິນຍານຂອງປວງຊົນລາວທັງຊາດ.
        ພະທາດຫຼວງຖືກສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນເທື່ອທຳອິດໃນປີ ພສ 236 ໂດຍ ການນຳພາຂອງເຈົ້າເມືອງວຽງຈັນຈັນ ທະບູລີປະສິດທິສັກ ຫຼື ບູລີຈັນ ເຊິ່ງທຳອິດມີລັກສະນະຄ້າຍຄືອຸໂມງຫີນ ກວ້າງ 10 ແມັດ ສູງ 9 ແມັດ ແລະ ຖືກສ້າງຕໍ່ເຕີມອີກໃນປີ ຄສ 1566 ໂດຍເຈົ້າໄຊເສດຖາທິຣາຊ ໃນຕອນທີ່ເພິ່ນຍ້າຍເມືອງຫຼວງຈາກຊຽງທອງ (ຫຼວງພະບາງ) ມາວຽງຈັນ ໂດຍໄດ້ສ້າງເປັນທາດໃຫຍ່ກວມອຸໂມງຫີນອັນເກົ່າພ້ອມສ້າງພະທາດນ້ອຍ 30 ອົງເປັນບໍລິເວນອ້ອມພະທາດໃຫຍ່ ເອີ້ນວ່າປາລະມີສາມສິບທັດ, ພ້ອມກົມມະລຽນດ້ານນອກແຕ່ລະດ້ານຍາວ 91,75 ແມັດ ແລະ ຫໍໄຫວ້ທັງສີ່ທິດ. ພະທາດຫຼວງມີລວງສູງ 45 ແມັດ, ມີໃບສີມາອ້ອມ 228 ໃບ, ຕີນພະທາດແຕ່ດ້ານຕາເວັນອອກຫາຕາເວັນຕົກຍາວ 69 ແມັດ, ແຕ່ດ້ານເໜືອຫາໃຕ້ຍາວ 68 ແມັດ. ນອກນັ້ນ ເພິ່ນຍັງໄດ້ຫຼໍ່ຄຳໜັກສີ່ບາດ ບັນຈຸໄວ້ໃນທາດນ້ອຍແຕ່ລະທາດ, ມີໃບລານທີ່ເຮັດດ້ວຍຄຳ ຈາລຶກພາສາບາລີ ດ້ວຍອັກສອນທຳໄວ້ຮອງແຕ່ລະທາດ, ແຕ່ກໍ່ຖືກທຳລາຍໃນສະໄໝສັກດີນາຕ່າງດ້າວ ເຂົ້າມາຮຸກຮານ. ພະທາດຫຼວງໄດ້ຮັບການບູລະນະໃໝ່ໃນປີ ຄສ 1953 ແລະ ມາຮອດປີ 1957 ລັດຖະບານລາວພາຍໃຕ້ພະບໍລົມມະຊູປະຖຳຂອງເຈົ້າສີສະຫວ່າງວົງ ກໍ່ໄດ້ພາປະຊາຊົນ ເຮັດບຸນສະເຫຼີມສະຫຼອງພະພຸດທະສາສະໜາ ຄົບຮອບ 2500 ປີ (ພສ 2500) ໂດຍໄດ້ທຳການຟອກຄຳຈາກສ່ວນກາງຂຶ້ນໄປ ແລະ ໄດ້ປັ້ນພະບໍລົມມະຮູບຂອງເຈົ້າໄຊເຊດຖາທິຣາຊປະດິດສະຖານໄວ້ຢູ່ໜ້າທາງເຂົ້າດ້ານຕາເວັນຕົກ ເພື່ອເປັນອະນຸສາວະລີທີ່ພະອົງໄດ້ສ້າງພະທາດຫຼວງ ຂຶ້ນມາເປັນສັກກະລະ ບູຊາ ຈົນຮອດປະຈຸບັນ. ໃນວັນເພັງເດືອນສິບສອງຂອງທຸກໆປີ (ໄລຍະເດືອນຕຸລາ-ພະຈິກ) ປະຊາຊົນລາວຈາກທົ່ວທຸກສາລະທິດ ຈະພາກັນເດີນທາງມາສະເຫຼີມສະຫຼອງ ບຸນນະມັດສະການພະທາດຫຼວງເຊິ່ງເປັນບຸນມະໂຫລານທີ່ໃຫຍ່ທີ່ສຸດໃນປະເທດລາວຈັດຂຶ້ນເປັນເວລາ 7 ມື້ 7 ຄືນ ພ້ອມການສະແດງມາໂຫລີສິລະປະວັນນະຄະດີ ແລະ ງານວາງສະແດງສິນຄ້າຈາກຫຼາກຫຼາຍຫ້າງຮ້ານ. ບຸນທາດຫຼວງສະແດງໃຫ້ເຫັນເຖິງວັດທະນະທຳ ແລະ ຮີດຄອງປະເພນີອັນດີງາມຂອງຊາວພຸດກໍ່ຄືຊາວລາວທັງຊາດ ໂດຍມີພິທີສຳຄັນທາງສາສະໜາເຊັ່ນ: ພິທີແຫ່ຜາສາດເຜິ້ງ, ວຽນທຽນ ແລະ ຕັກບາດຖວາຍທານ ເຊິ່ງມີພະສົງຈາກທົ່ວທຸກແຂວງໃນປະເທດລາວເດີນທາງມາ ແລະ ພາຍຫຼັງຕັກບາດກໍ່ມີການຕີຄີເຊິ່ງເປັນກິລາພື້ນເມືອງທີ່ຈັດຂຶ້ນທຸກໆປີໆ. ພະທາດຫຼວງເປີດໃຫ້ເຂົ້າທ່ຽວຊົມ ວັນອັງຄານ-ວັນອາທິດ ເວລາ 8:00-12:00 ໂມງ, 13:00-16:00 ໂມງ (ປິດວັນຈັນ).